2021 yılında gerçekleşecek olan liseye geçmek isteyen öğrenciler için (LGS) 6 Haziranda yapılacaktır. Üniversiteye geçmek isteyen öğrencilerin sınavlardan önce 1. basamak olarak adlandırılan TYT, ardından 2. basamak olarak adlandırılan AYT sınavlarına 26-27 Haziranda gireceklerdir.
Bu sınavlara girecek olan öğrencilerin yoğun bir şekilde kaygıları ve sınav kaygısıyla ilgili bir takım düşünceleri mevcuttur. Bu kaygıyı azaltabilmek ve düşünceleri uzaklaştırabilmek için sizlere yapılması gerekenlerden bahsedeceğim.
SINAV KAYGISI NEDİR?
Sınav kaygısı, sınav zamanlarında veya yakın zamanlarda kişide ortaya çıkan aşırı sıkıntı ve endişeye neden olan psikolojik durum olarak karşımıza çıkar. Çoğu insan, sınav zamanlarda kaygı ve korku yaşar. Bu kaygının aşırı olması kişileri olumsuz etkilerken, normal seviyede kaygı sağlıklıdır ve bizi hayatta tutar.
Kaygının normal olması, kişileri psikolojik ve fizyolojik olarak hazır seviyeye getirir ve iyi performans sergilemesini sağlar. Kaygının ve korkunun aşırı olması kişinin günlük yaşantısını sekteye uğratmakta, performansını etkilemektedir.
SINAV KAYGISINA NEDEN OLAN DURUMLAR
Sınav kaygısının içsel ve dışsal nedenleri olabilir. İçsel nedenler daha çok kişinin kendisiyle alakalıdır. Bu durumlarda sınav kaygısı arttıkça kişide; gerginlik, sinirlilik hali, dikkat ve konsantrasyon sorunları, uyku azalması, uyumada güçlük, kilo artışı veya iştahsızlık, öfke patlamaları, iç sıkıntı gibi durumlar gözlenir. Bu süreç içerisinde deneme sınavlarında istenilen performansı sergileyememe, ders çalışma isteğinde azalma veya tamamen bırakma, ders çalışma sürenin azalması gibi durumlar da gözlenir.
Kişinin kendi zihninde bir takım sınavla ilgili olumsuz düşünceler geçebilir. Sınavı geçemeyeceğini, yeterli puanı alamayacağı, dersleri yetiştiremeyeceğiyle ilgili düşünceler geçer. Bu da kişinin performansını olumsuz etkiler ve motivasyonunu düşürür.
Dışsal nedenler arasında ailenin – arkadaşların tutumları, okulda beklentinin yüksek olması, sınav hakkında olumsuz söylemler kişiyi olumsuz etkiler.
KAYGI DÜZEYİ YÜKSEKSE KİŞİDE OLUŞAN BELİRTİLER
Kaygı düzeyinin yüksek olması kişide bir takım belirtilerin ortaya çıkmasına neden olur. Bu belirtilerin başlıcaları;
-
Nefes alış verişti farklılıklar
-
Ağız kuruluğu
-
Mide bulantısı
-
Kalp atışında hızlanma veya çarpıntı hissi
-
Öfke Patlamaları, gerginlik hali
-
Baş ağrısı
-
Sindirim Sorunları
-
Uyku Sorunları ve uyumada güçlük
-
Dikkat ve konsantrasyon güçlüğü
-
Yeme düzenin bozulması
SINAV KAYGISIYLA BAŞ ETMENİN YOLLARI
-
Kişi kendisine iyi gelecek olumlu motiveler bulmalıdır.
-
Elinden gelenin en iyisini yapacağını kendisine söylemek.
-
Nefes egzersizi & gevşeme Egzersizi yapın.
-
Düzenli yürüyüş yapın.
-
Sevdiğiniz şeylerle ilgilenmek, hobilerle ilgilenmek kaygıyı azaltır.
-
Yemek düzeni ve uyku düzenine dikkat etmek.
SINAV SABAHI NE YAPMALIYIM ?
-
Uyku : Sınavın olduğu gün dinlenmiş olarak kalkabilmek için uygun saatte yatmak önerilir. Sınav zamanı uyku düzenimizi oluşturmak oldukça önemlidir.
-
Kahvaltı: Sınav sabahı mutlaka kahvaltı yapılmalıdır. Kahvaltının miktarı aşırı düzeyde olmamalıdır.
-
Kıyafet : Sınav gününde sizi rahat hissettiren kıyafetleri tercih edin.
-
Ulaşım: Sınava girmeden mümkünse önceden ziyaret edin. Sınav gününde, sınava girilecek saatten yaklaşık 1 saat önce sınava girdiğiniz okulda olmaya özen gösterin. Sınav saatine yakın bir saatte yola çıkmak oluşacak stres düzeyini olumsuz etkilemektedir.
-
Materyal : Sınava götüreceğiniz materyalleri bir gece önceden hazırlayın.
SINAV ESNASINDA NE YAPMALIYIM?
-
Sınavda bildiğiniz konulardan başlamak size olumlu düzeyde motive sağlar.
-
İşaretlemiş olduğunuz soruyu hemen ardından optik forma geçirmek.
-
Sınavda bölüm sonlarında 10 saniyelik aralık vermek dikkatinizin toplanmasına katkı sağlar. Dikkatiniz bozulduğunda kendinize olumlu telkin verip motive etmek sizin odaklanmanıza katkı sağlar. Burada kısa bir mola, nefes egzersizi gibi yöntemlerde kullanılabilir.
-
Sorulara gereğinden fazla süre vermeyin. Soruya takılı kalmanız sizin sınavınızda acele etmenize neden olur.
-
Şunu unutmayın elinizden geldiğinizi yapmak sizi iyi hissettirmenizi sağlar.
Bu durumlar karşısında kaygınızı yönetemiyor veya zorlanıyorsanız mutlaka psikologtan destek alın. Unutmayın kaygı sizi yönetmesin siz kaygıyı yönetin.
Sınava girecek olan öğrencilerimize sınavlarında başarılar dilerim.
Uzman Klinik Psikolog
Onur KÖK
