Depremler, diğer doğal afetler gibi kişileri, aileyi ve toplumu etkileyen olaylar zinciridir. Bu olaylar esnasında kişide fiziksel olduğu gibi gören kişilerinde bu durumdan etkilendiği bilinmektedir. Bireyler; yaşadığı travmatik olayın büyüklüğüne, şiddetine, kültürüne, yaşına, geçmişte yaşadığı deneyimlerine, destek alıp almamasına gibi değişkenlere göre farklı tepkiler göstermektedirler.
Bu durumla karşı karşıya kalmış kişilerin, tanıklık eden kişilerin verdiği tepkileri şöyle sıralayabiliriz.
- Baş ağrısı, ağrı sorunları, uykusuzluk, iştah problemleri gibi fiziksel sorunlar
- Ağlamanın sık olması, hissizlik ve donakalmışlık, şaşkınlık, korku, kaygı, suçluluk, öfke, içe kapanıklık, yaşanan olayı sürekli tekrar etme ve yeniden bir şey olacak beklentisi gibi belirtileri yaşamaktadırlar. Bu tepkilerin normal olduğunu unutmamak gerekir. Tabi ki bu tepkiler ilk haftalarda yoğun olmakta sonraki zaman içerisinde yoğunluğu değişebilmektedir.
BU SÜREÇTE NE YAPMALIYIZ?
- Bu süreçte kendinizin yaşadığı kayıp var ise yas tutma ve üzülmeye izin verilmeli. Bu yaşadığınız durumda yalnız olmadığınızı bilmek size benzer duyguları yaşayan kişilerle olmak size güç verecektir.
- Günlük rutinlerinizi olabildiğince devam ettirebilmek oldukça önemlidir.
- Kullandığınız ilaçlar varsa düzenli bir şekilde onları sürdürmeye çalışmak.
- Sizi rahatlatmak veya unutmak için alkol, keyif verici maddeler kullanmaktan uzak durmak.
- Temel barınma ihtiyacı, yiyecek – içecek sağlanması, uyku gibi fizyolojik ihtiyaçların karşılanması oldukça önemlidir.
- Kendinize zaman yaratmaya çalışın.
- TV ve sosyal medyadaki haberlere daha az maruz kalmaya çalışın.
- Bu ihtiyaçların karşılanmasından sonra oradaki insanlarla bağlantı kurmak, temas kurmaya çalışın.
- Yürüyüş, dua etmek, meditasyon yapmak vb. davranışları sergilemek size iyi gelecektir.
- Yapılan çalışmalar 1 - 2 ay içerisinde stres belirtilerin büyük oranda ortadan kalktığını göstermektedir. Bu süreden sonra yaşamınızda halen günlük hayatınızı devam ettirmede zorlaştıran durumlar varsa ve bu belirtilerin uzun vadede kalıcı olarak kalmaması için mutlaka Travmayla çalışan klinik psikologlardan destek alınması oldukça önemlidir.